ดอยสะเก็ต ตั้งอยู่เยื้องไปทางทิศตะวันออกจากตัวเมืองเชียงใหม่ ถือเป็นอำเภอที่มีความเจริญทางเศรษฐกิจในลำดับต้นๆ ของจังหวัด เนื่องจากเป็นเส้นทางสำคัญที่ผ่านจากจังหวัดเชียงใหม่ไปยังจังหวัดเชียงราย พื้นที่ราบสูงลุ่มแม่น้ำกวง – ปิแห่งนี้ เป็นพื้นที่ที่เหมาะอย่างมากสำหรับการเกษตร
.
ทีมเปลี่ยนบ้านเก่า ได้มีโอกาสทำโครงการ Renovate อาคารที่มีเอกลักษณ์เฉพาะอีกครั้งที่อำเภอ ดอยสะเก็ต จังหวัด เชียงใหม่ วันนี้เราจะมานำเสนอเกี่ยวกับสถาปัตยกรรมที่แสดงถึงภูมิปัญญาพื้นเมืองในสมัยก่อน นั่นก็คือ “ยุ้งข้าว” ที่ทำหน้าที่เป็นเหมือนโกดังเก็บข้าวเปลือกและผลผลิตทางการเกษตรอื่นๆ
.
ลักษณะที่เป็นเอกลักษณ์ของอาคารยุ้งข้าว
**การยกใต้ถุนขึ้นสูง(ในบางแห่งสูงเลยหัวคนขึ้นไปอีก) เพื่อที่จะป้องกันความชื้นจากดินรวมถึงป้องกันน้ำท่วมและอันตรายจากสัตว์ เช่น หนู
**ผนังไม้ปิดทึบทั่วทั้งหลังเพื่อป้องกันความชื้นและความร้อนเพื่อให้ได้อุณหภูมิที่เหมาะสำหรับการเก็บข้าว
**แนวผนังต้องอยู่ข้างในเสาโครงสร้างเพื่อลบรอยต่อกันการรั่วซึมของน้ำ หากแนวอยู่ด้านนอกจะทำให้เกิดซอกมุมซึ่งจะทำให้ผลผลิตเสียหาย
**เสาโครงสร้างขนาดใหญ่ยัก เพื่อรับน้ำหนักข้าวปริมาณหลายๆตันและเป็นสัดส่วนกับเสาที่สูงชะลูด
.
ไม่เพียงเท่านี้ ในอดีตยุ้งข้าวเป็นเครื่องแสดงถึงฐานะเศรษฐกิจ และเครื่องค้ำประกันความเป็นอยู่ของคนในครอบครัว ปริมาณข้าวที่อยู่ภายในเล้าจะเป็นหลักประกันว่า ชาวนาจะสามารถยังชีพอยู่รอดไปได้ตลอดทั้งปีจนกว่าจะถึงฤดูการเก็บเกี่ยวใหม่อีกครั้ง
.
เรียบเรียง : Thanakrit Nalinpichet